Thực trạng tương tác thuốc trên bệnh nhân tim mạch ngoại trú tại Trung tâm Y tế Khu vực Tam Nông
Các tác giả
DOI: https://doi.org/10.59294/HIUJS2025094Từ khóa:
tương tác thuốc, đơn thuốc ngoại trú, tim mạchTóm tắt
Đặt vấn đề: Tương tác thuốc là một thách thức trong lĩnh vực y học lâm sàng, là một yếu tố nguy cơ quan trọng góp phần gia tăng tần suất các phản ứng có hại và tỷ lệ không đạt mục tiêu điều trị. Mục tiêu nghiên cứu: Xác định đặc điểm, các yếu tố liên quan đến tương tác thuốc có ý nghĩa lâm sàng trên bệnh nhân tim mạch ngoại trú. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Phương pháp mô tả cắt ngang trên đơn thuốc điều trị ngoại trú của bệnh nhân tim mạch tại Trung tâm Y tế Khu vực Tam Nông từ 5/2025 đến 7/2025. Kết quả: Tuổi trung bình 67.3 ± 14.5 tuổi. Có 389/1,200 đơn thuốc có tương tác có ý nghĩa lâm sàng (YNLS) (32.4%). Theo Drugs có 935 cặp tương tác, có 73 (7.8%) cặp nghiêm trọng; Theo UptoDate có 712 cặp, có 18 (2.6%) cặp chống chỉ định; Có 20 cặp chống chỉ định theo 5948/2021/QĐ-BYT. Kết luận: Tỷ lệ tương tác thuốc có YNLS tăng khi tuổi bệnh nhân càng cao, số bệnh đi kèm, số lượng thuốc sử dụng càng nhiều và bác sĩ kê đơn trình độ đại học (p < 0.001).
Abstract
Background: Drug-drug interactions (DDIs) constitute a major concern in clinical pharmacotherapy, acting as a critical risk factor that increases the incidence of adverse drug events and suboptimal therapeutic outcomes. Objective: To assess the prevalence and identify associated factors of clinically relevant DDIs in outpatient cardiovascular patients. Materials and Methods: A descriptive cross‑sectional investigation was undertaken on outpatient pharmacotherapy prescriptions for cardiovascular patients at Tam Nong Regional Medical Center from May 2025 to July 2025. Results: Mean age was 67.3 ± 14.5 years. A total of 389/1200 prescriptions contained at least one clinically significant interaction (32.4%). According to Drugs.com, 935 interaction pairs were identified, including 73 (7.8%) severe pairs; according to UpToDate, 712 pairs were identified, including 18 (2.6%) contraindicated pairs; 20 contraindicated pairs were recognized under Decision 5948/2021/QĐ-BYT. There was a statistically significant association between clinically significant interactions and age stratum, number of comorbidities, number of prescribed drugs, and prescriber qualification (p < 0.001). Conclusion: The incidence of clinically significant DDIs among outpatient cardiovascular patients exhibits a positive correlation with advanced patient age, an increased burden of comorbid conditions, a higher degree of polypharmacy, and prescriptions issued by physicians holding university-level qualifications (p < 0.001).
Tài liệu tham khảo
[1] P. T. Suôl và N. M. Phương, "Tương tác thuốc, Dược lâm sàng 1", Dược lâm sàng đại cương, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, 2022.
[2] Z. Akbar, "Potential drug - drug interactions in patients with cardiovascular diseases: findings from a prospective observational study", J Pharm Policy Pract. Vol. 14, No. 1, pp.63, 2021.
[3] A. Khan and H. Hussain, "Evaluation of factors contributing to potential drug-drug interactions in cardiovascular disease management: A retrospective study", Healthcraft Front. Vol. 2, No 2, pp.68-78, 2024.
DOI: https://doi.org/10.56578/hf020202[4] T. T. Lý, "Nghiên cứu tương tác thuốc có ý nghĩa lâm sàng và một số yếu tố liên quan trên bệnh nhân cao tuổi điều trị nội trú tại khoa tim mạch - lão học Bệnh viện Đa khoa thành phố Cần Thơ năm 2022 - 2023 ", Tạp chí Y Dược học Cần Thơ, Tập 79, tr. 85-92, 2024.
DOI: https://doi.org/10.58490/ctump.2024i79.3014[5] Kim KI. “Risk Stratification of Cardiovascular Disease according to Age Groups in New Prevention Guidelines: A Review," J Lipid Atheroscler, 12(2):96-105, 2023, doi: 10.12997/jla.2023.12.2.96. Epub 2023 Mar 20. PMID: 37265845; PMCID: PMC10232216.
DOI: https://doi.org/10.12997/jla.2023.12.2.96[6] N. T. M Khoa, “Phân tích thực trạng kê đơn và tương tác thuốc tại Khoa khám bệnh Bệnh viên Tim mạch thành phố Cần Thơ năm 2019”, Tạp chí Y học Cộng đồng, Tập 62, Số 1, 2021.
DOI: https://doi.org/10.52163/yhcd.v62i1.18[7] S. Cole, E. Kerwash and A. Andersson, “A summary of the current drug interaction guidance from the European Medicines Agency and considerations of future updates”, Drug Metabolism and Pharmacokinetics, Vol. 35, No. 1, pp.2-11, 2020.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.dmpk.2019.11.005[8] D. T. Phú, “Phân tích thực trạng tương tác thuốc tại khoa khám bệnh - Bệnh viện tim mạch Thành phố Cần Thơ năm 2021”, Tạp chí Y học Việt Nam, Tập 526, Số 1B, 2020.
[9] Đ. B. Hai, “Nghiên cứu tương tác thuốc có ý nghĩa lâm sàng trong đơn thuốc điều trị ngoại trú tại Trung tâm y tế thị xã Long Mỹ tỉnh Hậu Giang năm 2021”, Tạp chí Y học Việt Nam, Tập 526, Số 1A, 2023
DOI: https://doi.org/10.51298/vmj.v526i1A.5289[10] Z. Akbar, S. Rehman, A. Khan, M. Atif and N. Ahmad, “Potential drug-drug interactions in patients with cardiovascular diseases: findings from a prospective observational study”, Journal of Pharmaceutical Policy and Practice, Vol. 14, No. 1, pp 63, 2021.
DOI: https://doi.org/10.1186/s40545-021-00348-1[11] P. T. Tòng, “Nghiên cứu tương tác thuốc có ý nghĩa lâm sàng trong đơn thuốc bảo hiểm y tế điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ năm 2022”, Tạp Chí Y học Việt Nam, Tập 530, Số 1B, 2023.
DOI: https://doi.org/10.51298/vmj.v530i1B.6759[12] C. L. Preston, “Stockley's Drug Interaction Pocket Companion”, Pharmaceutical Press, Vol. 2, pp. 119 -576, 2015
[13] V. T. H Phượng và N. T. Hiền, “Khảo sát các tương tác thuốc trong đơn thuốc điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế”, Tạp chí Y dược học, pp. 26 - 36, 2018
[14] T. T. Huỳnh, “Nghiên cứu tương tác thuốc có ý nghĩa lâm sàng trong đơn thuốc điều trị ngoại trú tại Trung tâm y tế thành phố Vị Thanh năm 2019 - 2020,” Luận văn Thạc sĩ Dược học, Trường Đại học Y Dược Cần Thơ, 2020.
[15] V. D. Vũ, “Tình hình tương tác thuốc tân dược trong điều trị nội trú tại Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Cà Mau năm 2022”, Tạp chí Y học Cần Thơ, Số 65, 2023.
Tải xuống
Tải xuống: 13
Đã xuất bản
Cách trích dẫn
Số
Chuyên mục
