Thực trạng và các yếu tố liên quan đến tình hình nhân lực y tế khóm ấp tại tỉnh Đồng Tháp năm 2024

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Nhân viên y tế (NVYT) khóm, ấp là tuyến đầu chăm sóc sức khỏe ban đầu (CSSKBĐ), cầu nối y tế - cộng đồng. Tại Đồng Tháp, hiệu quả bị chi phối bởi trình độ không đồng đều, thiếu nguồn lực và đãi ngộ hạn chế. Mục tiêu: Mô tả hoạt động của NVYT khóm, ấp và xác định các yếu tố liên quan đến hoàn thành nhiệm vụ năm 2024. Phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang; khảo sát 382 NVYT tại bốn huyện/thành phố bằng bảng hỏi; phân tích mô tả và Chi-bình phương. Kết quả: Đa số NVYT là nữ (67.8%) và trên 30 tuổi (98.2%); chỉ 30.9% từng được đào tạo chính quy. Họ thực hiện tốt truyền thông giáo dục sức khỏe, CSSK bà mẹ - trẻ em và phòng chống dịch (> 70%) nhưng kỹ năng sơ cứu (69.4%), xử trí bệnh thường gặp (67.0%) và quản lý túi y tế (53.7%) còn hạn chế. Phụ cấp là yếu tố duy nhất liên quan tích cực đến hoàn thành nhiệm vụ (p = 0.004). Đồng thời, thiếu trang thiết bị và nhu cầu tập huấn, đặc biệt về sơ cứu. Kết luận: NVYT đóng góp cho y tế cộng đồng nhưng tiềm năng chưa phát huy vì hạn chế kỹ năng và nguồn lực. Cần đào tạo theo nhu cầu, bảo đảm vật tư thiết yếu và củng cố phụ cấp để nâng cao chất lượng CSSKBĐ.

Abstract

Background: Hamlet/quarter community health workers (CHWs) are the frontline of primary health care, linking facilities with residents. In Dong Thap, their performance is constrained by uneven qualifications, limited resources, and modest allowance policies. Objective: To describe CHW activities and identify key factors associated with task completion in 2024. Methods: Descriptive cross-sectional study surveying 382 CHWs across four districts/cities using a structured questionnaire; data analyzed with descriptive statistics and Chi-square tests. Results: Most were female (67.8%) and over 30 years old (98.2%); only 30.9% had formal medical/pharmacy training. High performance was reported for health education, maternal-child care, and disease prevention (> 70%). Practical skills were weaker: first aid (69.4%), management of common illnesses (67.0%), and medical-kit maintenance (53.7%). Receipt of an allowance was the sole factor positively and significantly associated with good performance (p = 0.004). Equipment shortages and strong demand for training - especially first aid - were noted. Conclusions: CHWs contribute substantially to community health but remain underutilized due to skill gaps and resource constraints. Priority actions are need-based training, reliable provision of essential supplies, and strengthened allowance policies to improve primary health care quality.