Đặc điểm hình thái và thông tin di truyền ITS của cây Distichochlamys rubrostriata W.J.Kress & Rehse, họ gừng (zingiberaceae)
Các tác giả
DOI: https://doi.org/10.59294/HIUJS.31.2024.669Từ khóa:
Distichochlamys rubrostriata, hình thái, vùng gen ITSTóm tắt
Thân rễ Distichochlamys rubrostriata W.J.Kress & Rehse giàu tinh dầu với các thành phần quan trọng như cineole và citral. Tuy nhiên, những công bố về mặt thực vật và phân tử của loài này vẫn còn rất hạn chế. Nghiên cứu này nhằm khảo sát đặc điểm hình thái và trình tự DNA vùng gen ITS của loài D. rubrostriata được thu thập từ tỉnh Lâm Đồng. Mẫu nghiên cứu có đặc điểm hình thái đặc trưng: Thân rễ có màu tím hồng, mùi thơm, vị cay nhẹ. Cụm hoa có màu đỏ thẫm dạng chùm ngắn mang các xim co, mọc từ giữa các bẹ lá. Lá bắc hình bầu dục, màu đỏ nâu, xếp khít nhau trên trục hoa. Cánh môi lớn hình trứng ngược, màu vàng, xẻ 1/3 ở đỉnh; 2 cánh bên màu vàng với gốc có sọc đỏ thẫm; 1 nhị với chung đới kéo dài thành phiến hình tam giác màu vàng mang nhiều lông trắng, hạt phấn hình cầu. Phân tích trình tự vùng gen ITS và đối chiếu với dữ liệu trên GenBank cho thấy mức độ tương đồng 100% với trình tự loài Distichochlamys rubrostriata đã được công bố. Kết quả nghiên cứu này cung cấp đầy đủ dữ liệu hình thái thực vật, thông tin di truyền, góp phần định danh loài D. rubrostriata tại Việt Nam.
Abstract
The rhizomes of Distichochlamys rubrostriata W.J.Kress & Rehse are rich in important essential oils such as cineole and citral. However, reports on the botanical and molecular aspects of this species are still minimal. This study investigated the morphological characteristics and ITS region of D. rubrostriata collected in Lam Dong province. The remarkable morphological characteristics are the rhizome is purple-pink, aromatic, and slightly spicy. The dark red inflorescence is a short raceme with clusters of cymes growing from between the leaves. The bracts are spear-shaped, red brown in color, tightly arranged on the flower axis. The labellum is large, yellow, and 1/3 removed at the top; The two lateral staminodes are yellow with a dark red line at the base. 1 stamen with the connective appendage elongated into a yellow triangle with many white hairs, and spherical pollen grains. ITS sequence analysis shows a perfect 100/100 match with the published D. rubrostriata sequence on GenBank. The research results provide complete botany data, and partial sequence contributes to identifying Distichochlamys rubrostriata species in Viet Nam.
Tài liệu tham khảo
[1] Hien, H. T. D., Nguyen, P. T. T., Quang, H. N., Chi, H. A… Phuong, T. T. B, “Định danh và nhân giống Gừng đen (Distichochlamys citrea) bằng phương pháp giâm hom”, Hue University Journal of Science: Agriculture and Rural Development, 132(3B), 97-110, 2023, DOI: https://doi.org/10.26459/hueunijard.v132i3B.7145.
DOI: https://doi.org/10.26459/hueunijard.v132i3B.7145[2] Pham Viet Ty, Ho Viet Duc, and Le Quyet Thang, “Chemical composition of the essential oils of Distichochlamys citrea leaves collected from central Vietnam”, Journal of Science, 8(4), 60-65,2015.
[3] Nguyễn, T., Nguyễn, T. L., Cù, T. L. N., & Lê, T., “Nghiên cứu nhân giống in vitro cây gừng đen (Distichochlamys orlowii K. Larsen & MF Newman)”, Tạp chí Khoa học Tây Nguyên, 17(63), 2023, DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.10799827.
[4] Hoang HTN, Dinh TTT, Pham TV, Le HBT and Ho DV, “Chemical composition and acetylcholines-terase inhibitory activity of essential oil from rhizomes of Distichochlamys benenica”, Hue Uni J Sci: Nat Sci.;129 (1D), 43‐49, 2020, https://doi.org/10.26459/hueunijns.v129i1D.5804.
DOI: https://doi.org/10.26459/hueunijns.v129i1D.5804[5] Van Chen, T., Tuan, N. D., Triet, N. T., An... & Nhung, N. T. A., “Morphological and molecular characterization of Distichochlamys citrea MF Newman in Bach Ma National Park, Thua Thien Hue Province, Vietnam”, Biodiversitas: Journal of Biological Diversity, 23(4), 2022, DOI: https://doi.org/10.13057/biodiv/d230442.
DOI: https://doi.org/10.13057/biodiv/d230442[6] Rehse, T., & Kress, W. J., “Distichochlamys rubrostriata (Zingiberaceae), a new species from northern Vietnam”, Brittonia, 55(3), 205-208, 2003.
DOI: https://doi.org/10.1663/0007-196X(2003)055[0205:DRZANS]2.0.CO;2[7] Tuyet NTB, “Research on the chemical compositions of some Vietnamese Distichochlamys species of Distichochlamys rubrostriata W. J. Kress & Rehse and Pukdarak. J. Mat”, Vietnam Journal of Material Medicine, 17(2), 112-116, 2012.
[8] Tamura K., Stecher G., and Kumar S., “MEGA 11: Molecular Evolutionary Genetics Analysis Version 11”, Molecular Biology and Evolution, 2021, DOI: https://doi.org/10.1093/molbev/msab120.
DOI: https://doi.org/10.1093/molbev/msab120[9] Nguyen, Q. B., & Leong-Škorničková, J., “Distichochlamys benenica (Zingiberaceae), a new species from Vietnam”, Gardens' Bulletin Singapore, 64(1), 195-200, 2012.
Tải xuống
Tải xuống: 11