Tối ưu hoá xử lý mẫu huyết tương đục do lipemia trong xét nghiệm glucose

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Lipemia là tình trạng lipid máu cao làm cho huyết tương hoặc huyết thanh (HT/HTh) đục, chủ yếu do chylomicron và VLDL gây nên. Đây là yếu tố tiền phân tích phổ biến gây nhiễu trong xét nghiệm, làm sai lệch kết quả. Mục tiêu: Đánh giá mức ảnh hưởng của lipemia lên một số XN hóa sinh và so sánh hiệu quả giữa hai phương pháp xử lý mẫu đục: Ly tâm tốc độ cao và kết tủa lipid. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu trên 30 mẫu HT/HTh đục, phân loại theo chỉ số lipemia từ mức 1 đến 4. Mỗi mẫu được chia ba phần: M0 (không xử lý), M1 (ly tâm tốc độ cao), M2 (kết tủa lipid). Xét nghiệm (XN) glucose là một điển hình của các XN hóa sinh được thực hiện. Dữ liệu nồng độ glucose trước và sau xử lý được phân tích để đánh giá hiệu quả xử lý. Kết quả: Lipemia gây sai lệch đáng kể đến XN glucose với độ chệch từ 10.5% đến 17.8%. Phương pháp xử lý kết tủa lipid cho hiệu quả loại bỏ nhiễu cao hơn so với ly tâm tốc độ cao. Kết luận: Lipemia ảnh hưởng rõ rệt đến kết quả XN hóa sinh. Xử lý mẫu bằng kết tủa lipid đạt hiệu quả hơn. Phương trình hồi quy tuyến tính có thể hỗ trợ hiệu chỉnh kết quả khi không thể xử lý mẫu.

Abstract

Background: Lipemia is a condition of high blood lipids that causes turbidity in plasma or serum, mainly caused by chylomicrons and VLDL. This is a common pre-analytical factor that causes interference in testing, distorting results. Objective: Evaluation of the influence of lipemia on some biochemical tests and comparison of the effectiveness between two methods of treating turbid samples: High-speed centrifugation and lipid precipitation. Subjects and methods: Thirty turbid plasma or serum samples were studied, classified according to lipemia index from level 1 to 4. Each sample was divided into three parts: M0 (untreated), M1 (high-speed centrifugation), M2 (lipid precipitation). Glucose testing was a typical example of the biochemical tests performed. Glucose concentration data before and after treatment were analyzed to evaluate the treatment efficiency. Results: Lipemia causes significant interference in glucose testing with bias ranging from 10.5% to 17.8%. Lipid precipitation treatment is more effective in removing interference than high-speed centrifugation. Conclusion: Lipemia significantly affects biochemical test results. Sample treatment by lipid precipitation is more effective. Linear regression can help correct results when sample treatment is not possible.